Kesan kanser dengan ujian darah
MENGESAN KANSER DENGAN UJIAN SARINGAN DAN
TUMOR MARKER
Mengesan Kanser Dengan Ujian Saringan Dan Tumor Marker
Memaklumkan kepada seseorang bahawa dia
menghidap kanser memang tugas yang senang kalau sekadar nak bagitahu. Apabila
diberitahu oleh seseorang yang mempunyai emosi, keadaan akan jadi rumit kerana
dia turut perlu hadapi penerimaan pesakit itu mengenai penyakitnya. Kita semua
tahu kanser adalah penyakit yang mengakibatkan maut. Namun yang kita tak tahu,
ramai pesakit kanser yang dah sembuh malah menjalani kehidupan dengan gembira
kerana penerimaan positif terhadap penyakit.
Disebabkan kanser adalah penyakit yang
menakutkan untuk dihadapi, jadi doktor perlu betul-betul pasti bahawa seseorang
memang menghidap kanser sebelum memberitahunya. Cara yang paling tepat ialah
dengan mengambil sampel tisu yang dipercayai sel kanser dan memeriksa sampel
itu. Namum, dalam sesetengah kanser, tumor marker atau penunjuk kanser akan
diambil untuk membuat pengesahan lanjut mengenai kanser yang dihidapi oleh
seseorang.
Apakah tumor marker
Tumor marker adalah protein khas yang
dihasilkan daripada aktiviti sel kanser. Namun penanda ini tidak spesifik
kepada kanser tertentu dan ada juga sel kanser yang tidak menghasilkan tumor
marker. Disebabkan kanser adalah penyakit yang biasanya dikesan pada
peringkat yang sudah teruk, jadi saringan awal adalah sangat penting untuk
mengesannya.
Penanda tumor dan bahagian tumor yang terlibat
Walaupun kebanyakan penanda tumor tidak
spesifik kepada sejenis kanser sahaja, namun penanda tumor ini banyak membantu
untuk mengesahkan kanser tersebut.
Petanda tumor
|
Kebarangkalian kanser
|
Ca 19.9
|
· Hati
·
Perut
·
Esofagus
·
Kolorektal
·
Prostat
·
Pankreas
|
NSE
|
· Paru-paru
·
Pankreas
·
Tiroid
|
CEA
|
· Paru-paru
·
Payudara
·
Perut
·
Kolorektal
·
Pankreas
·
Uterus
·
Pundi Kencing
·
Tiroid
·
Esofagus
|
Ca 242
|
· Kolorektal
·
Pankreas
·
Perut
|
Ferritin
|
· Hati
·
Paru-paru
·
Payudara
·
Pankreas
|
HcG
|
· Ovari
·
Endometrium (lapisan paling dalam uterus)
·
Paru-paru
·
Esofagus
·
Prostat
·
Payudara
·
Pankreas
·
Testis
|
AFP
|
· Hati
·
Paru-paru
·
Perut
·
Esofagus
·
Ovari
·
Pankreas
·
Testis
|
F-PSA / PSA
|
· Prostat
·
Endometrium
·
Hati
·
Paru-paru
|
Ca 125
|
· Ovari
·
Paru-paru
·
Payudara
·
Hati
·
Kolorektal
·
Pankreas
|
HGH
|
· Pituitari
(kelenjar yang merembeskan hormone di otak)
·
Hati
·
Buah pinggang
|
Ca 15-3
|
· Ovari
·
Paru-paru
·
Kolon
·
Pankreas
|
Ujian saringan untuk kanser
1.Kanser payudara – mammogram atau
mengimbas payudara disarankan setahun sekali untuk wanita yang berusia 40 tahun
ke atas atau lebih awal untuk wanita yang mempunyai faktor risiko. Pemeriksaan
ini harus diteruskan jika keputusan mammogram adalah normal.
2.Kanser usus besar – Walaupun tidak
mempunyai apa-apa symptom, mereka yang berusia 40 tahun ke atas disarankan
untuk menjalani ujian ke atas sampel najis. Sekiranya ada darah dalam sampel
najis, orang itu akan dirujuk untuk menjalani pemeriksaan teropong usus besar
untuk memastikan punca pendarahan.
3.Kanser serviks – Wanita yang berusia 40
tahun ke atas disarankan menjalani pap smear setahun sekali.
4.Kanser prostat – Lelaki yang berusia 50
tahun ke atas disarankan menjalani pemeriksaan prostat (melalui dubur) dan
menjalankan ujian PSA (antigen prostat spesifik yang meningkat dalam kanser
prostat sahaja)
5.Kanser paru-paru – Orang yang merokok
disarankan untuk menjalani pemeriksaan paru-paru dalam 1-2 tahun sekali.
Walaupun mungkin bukan untuk kanser, risiko kerosakan paru-paru yang kronik
tinggi untuk perokok.
Untuk mengesahkan kanser juga bergantung
kepada kepakaran dan pengalaman seseorang doktor kerana kadang-kadang penyakit
manusia ada yang berbeza daripada yang ditulis di buku. Bak kata pensyarah saya
dulu, “Anything can happen in medicine”.
Jika ada sebarang pertanyaan atau saja nak
sembang, boleh hubungi saya,
Fyda : 012 621 1883
…
No comments:
Post a Comment
Note: only a member of this blog may post a comment.